مدل های کسب و کار فین تک چطور طراحی می‌شوند و به چه کار می‌آیند؟
فین تک یک پدیده تقریبا نوظهور است که دنیای فناوری و خدمات مالی را به هم پیوند داده و محصولاتی را ارائه کرده که بسیار کارآمد و راهگشا هستند.مدل های کسب و کار فین تک در مرحله اول مثل هر کسب و کار دیگری نحوه کسب درآمد از محصول را مورد بررسی قرار می‌دهد. ساختار پیچیده خدمات مالی و ذی‌نفعان متعددی که دارد باعث می‌شود طراحی بوم کسب و کار فین تک نیاز به دقت و بررسی بیشتری داشته باشد. در این مطلب تاباپی نگاهی به مفهوم مدل‌های کسب و کار می‌اندازیم و بعد آن را در دنیای فین تک بررسی می‌کنیم، با ما همراه باشید.
مدل کسب و کار چیست؟
ارزش گذاری خدمات و محصولات برای ارائه محصول به مشتری مدل کسب و کار است، به زبان ساده‌تر می‌خواهیم ببینیم محصول یا خدمت خود را با چه قیمتی به بازار ارائه کنیم که صرفه اقتصادی داشته باشد و مشتری از آن استقبال کند.
در قیمت گذاری مهم‌ترین راهکار این است که ارزش مواد اولیه و هزینه بازاریابی را به درستی محاسبه کنیم و در مرحله بعد تعیین کنیم مشتری به چه شکلی و برای چه محصولی باید هزینه آن را پرداخت کند.
برای تعیین ارزش هر محصول و قیمت گذاری مدل‌های مختلفی وجود دارد که بر اساس بیزینس مدل انتخابی شیوه تعیین قیمت‌ها هم مشخص می‌شود.
فراموش نکنید در این محاسبه هزینه فرصت و ریسک هم باید محاسبه شود تا یک قیمت گذاری درست و قابل اتکا داشته باشید.
اکوسیستم فین تک بسیار گسترده و چند لایه است و همین امر تعریف مدل کسب و کار آن را دشوار می‌کند. برای دستیابی به یک مدل واقعی باید اکوسیستم را بشناسید.
اکوسیستم فین تک شامل چه بخش‌هایی است؟
اکوسیستم مجموعه افراد و نهادهای درگیر در یک فرایند، فارغ از اینکه از طریق آن سودی دریافت می‌کنند یا خیر را شامل می‌شود.
در این اکوسیستم افرادیکه شرکت‌های فین تک را راه اندازی می‌کنند، مشتریان خدمات مالی، مشتریان سنتی خدمات، دولت و توسعه دهندگان مشغول فعالیت هستند و رفتار هر کدام بر سایرین هم تاثیر می‌گذارد.
شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که چه فرقی بین مشتریان خدمات مالی و مشتریان سنتی هست، مشتریان خدمات مالی افرادی هستند که از خدمات فین تک‌ها استفاده می‌کنند. مشتریان سنتی شامل مشتریان بانک‌ها، شرکت‌های بیمه و همه مجموعه‌هایی می‌شود که به صورت سنتی خدمات مالی ارائه می‌کردند.
دولت هم به عنوان قانون گذار و تصمیم گیرنده سیاست‌های کلان مالی در این اکوسیستم نقش آفرینی می‌کند. هنگام ترسیم مدل کسب و کار باید به همه ارکان اکوسیستم و تاثیری که رو بازار و قیمت‌ها می‌گذارند توجه کرد.
مدل های کسب و کار فین تک کدام‌ها هستند؟
شرکت‌های حوزه فین تک خدمات مختلفی از پرداخت تا وام دهی را ارائه می‌کنند و به همین ترتیب از مدل‌های متنوع کسب و کار پیروی می‌کنند.
در اینجا به سه مدل مدل موفق که در سراسر جهان اجرایی شده و بازخورد مثبتی هم داشته است اشاره می‌کنیم.
-
پی تک
مدل های کسب و کار مبتنی بر پرداخت که اولین سطح خدمات فین تک است و تقریبا عموم مردم به کمک این خدمات با حوزه خدمات مالی نوین و فین تک آشنا شدند.
این بازار شامل دو بخش اصلی خدمات است، خدمات به خرد به عموم مردم و خدمات مالی کلان به سازمان‌ها و نهادها.
شرکت‌های حوزه پی تک از بستر اینترنت و تلفن‌های هوشمند همراه برای ارائه خدمات مالی پرداخت استفاده می‌کنند، سادگی، هزینه کم و گستردگی خدمات مهم‌ترین مزایای محصولاتی است که این شرکت‌ها ارائه می‌کنند. انواع اپلیکیشن‌های تلفن همراه و دروازه‌های پرداخت واسط که در ایران به پرداخت یار شهرت یافته در دسته این شرکت‌ها قرار می‌گیرند.
فناوری‌های نوینی مثل (NFC) و بارکد یا کد QR در رشد و توسعه این شرکت‌ها نقش عمده‌ای ایفا کرده‌اند به نحوی که بخش قابل توجهی از خدمات پرداخت را در اختیار خود گرفته‌اند و بانک‌ها برای مقابل با آن‌ها به فکر ارائه راهکارهای جدید و باز تعریف نقش خود بر آمدند.
اغلب این شرکت‌ها به ازای خدماتی که به مشتریان ارائه می‌کنند کارمزد دریافت می‌کنند و مدل کسب و کار آن‌ها بر این اساس شکل گرفته است.
-
وام دادن جمعی
به صورت سنتی وام گرفتن یک پدیده پیچیده است که بانک‌ها در آن اعمال سلیقه می‌کنند و بروکراسی حاکم بر آن گرفتن یک وام کوچک را به یک پروسه دشوار تبدیل می‌کند.
بهترین مدل وام دادن این است که پول مستقیما از سرمایه دار دریافت شده و به متقاضی وام اعطا شود، در خانواده‌های ایرانی مدت‌ها صندوق‌های خانوادگی این نقش را ایفا می‌کردند و بهترین گزینه برای وام‌های کوچک بودند.
فین تک برای حذف نقش بانک و سامان دهی به مدل های وام دهی کوچک سیستم‌های مختلفی را ارائه کرده که مردم سراسر جهان از آن استفاده می‌کنند.
حذف واسطه‌ها هزینه وام را به مقدار زیادی کاهش می‌دهد و فرآیند اداره پیچیده و وقت‌گیر را ساده کرده است. مدل کسب و کار این شرکت‌ها بر اساس این ارزش‌هایی که ارائه می‌دهد مبلغی کارمزد دریافت می‌کند.
اغلب این شرکت‌ها اعتبار سنجی، محاسبه ریسک وام دهی و خدمات دیگر مورد نیاز این حوزه را به کمک فناوری‌های روز و با سرعت بالا در اختیار مشتریان قرار می‌دهند.
-
مدیریت ثروت
مدیریت ثروت یک فرایند کاملا شخصی است که هر فرد بر مبنای درآمد و مخارجی که دارد باید برای آن برنامه ریزی کند. بسیاری از عهده این کار بر نمی‌آیند و این یک ضعف بزرگ بر سر راه پیشرفت آن‌ها در زندگی است. فین تک‌ها با کمک فناوری برای این نیاز بازار خدمات ارزنده‌ای طراحی کرده‌اند که مشتریان با علاقه هزینه آن را پرداخت می‌کنند.
این فین تک‌ها مدل های مناسبی برای سرمایه گذاری هم ارائه می‌کنند و در مسیر جذب سرمایه و توسعه کار به شما کمک می‌کنند.
مدل های کسب و کار فین تک خیلی بیشتر از این ۳ موردی است که اینجا به آن اشاره شد و تقریبا در هر ۹ حوزه فین تک مدل های کسب و کار مختلفی هم ارائه شده است.
بسته به ساختار قانونی هر کشور، زیرساخت‌های لازم و توان تکنیکی مدل‌ها تعریف شده و بعد از برنامه ریزی اجرا می‌شوند. پلن بازاریابی نقش مهم در موفقیت این مدل‌های کسب و کار ایفا می‌کنند.
اگر در خصوص مدل‌های کسب و کار فین تک تجربه‌ای دارید که دوست دارید با دیگران به اشتراک بگذارید، خوشحال می‌شویم در بخش دیدگاه‌ها آن را با ما و خوانندگان این مطلب به اشتراک بگذارید.
